Om de spanning toch te verhogen, wordt er in de praktijk een transformator gebruikt. Dit is ook de reden dat bovenleidingen werken met extreem hoge spanningen van enkele duizenden volts. Een transformator bestaat uit twee of meer spoelen, die zich in elkaars magnetisch veld bevinden. Afhankelijk van de toepassing van de transformator worden de spoelen al dan niet gewikkeld rond een magnetiseerbare kern.
Doordat het optredende geluid een lage frequentie heeft en bovendien goed voorspelbaar is, kan het geluid van transformatoren met antigeluid worden bestreden. Het was daarmee in 2003 een van de weinige praktische toepassingen van antigeluid. In veel apparaten zit een transformator verwerkt om de netspanning van 230 V omlaag te transformeren naar bijvoorbeeld 12 V of een andere lage spanning waarop het apparaat kan werken. In elektriciteitscentrales wordt de spanning juist flink omhoog getransformeerd om de energieverliezen bij het transport van elektriciteit zo klein mogelijk te houden. Een transformator die dubbel geïsoleerd is, heeft de primaire en secundaire wikkelingen op afzonderlijke kunststof vormen.
Indien nodig kan de primaire zijde ook worden aangesloten op een 240 V-voeding. In een shell-type transformator zijn de primaire en secundaire spoelen gewikkeld en gemonteerd in lagen die op elkaar gestapeld zijn met isolatie ertussen (figuur 4, gelabeld A). Zowel de primaire als de secundaire spoelen zijn gewikkeld op dezelfde centrale poot of poot, die tweemaal de doorsnede heeft van de twee buitenste poten.
Dankzij hun relatief eenvoudige constructie, het gebruik van robuuste materialen én het ontbreken van mechanisch bewegende onderdelen hebben transformatoren zeer weinig onderhoud nodig. Deze eigenschappen zorgen ervoor dat ook hedendaagse ontwikkelaars nog steeds gebruik maken van transformatoren, zelfs in de nieuwste apparatuur. Bij ringkerntransformators worden de wikkelingen meestal direct over elkaar heen gewikkeld wat het ontwerp energiezuiniger maakt. Het maakt de ringkerntransformator tegelijk relatief kwetsbaar en daardoor minder geschikt voor consumententoepassingen.
Bij overdracht van signalen tussen circuits, worden transformatoren ook gebruikt. Geluidssignalen bedienen hierbij elektronische schakelaars (thyristoren) die op hun beurt weer de verlichting bedienen. De lampen van het lichtorgel zijn met het 230 V-net verbonden, maar deze spanning mag vanwege veiligheidsredenen niet terug worden overgedragen naar de geluidsinstallatie.
In principe is dit mogelijk, zolang het vermogen van de dimmer in VA is aangegeven. Deze dimmers zijn geschikt voor de conventionele transformatoren met spoel. Als het vermogen wordt aangegeven in watt, dan is de dimmer alleen geschikt voor gloeilampen. Elektronische transformatoren moeten worden gedimd met behulp van een fase-afsnijdingsdimmer.
Als u spanningen met een hoog vermogen wilt transformeren, heeft een grotere, dikkere en zwaardere transformator nodig. Soms beschikken primaire en secundaire wikkelingen over een aftappunt, hiermee kan de spanning worden aangepast. Zo kan een nettransformator met een secundaire spoel spanningen van verschillende niveaus creëren. De Russische ingenieur Michail Doliwo-Dobrowolski ontwikkelde in 1889 de eerste driefasentransformator en in 1891 vond Nikola Tesla de Tesla-spoel uit, Installatie een transformator om zeer hoge spanningen mee op te wekken. Radiofrequentietransformatoren werden gebruikt bij de eerste experimenten in de ontwikkeling van telefonie en radio. Ontwikkelaars ontwikkelden snellere transformators om zo materiaal, gewicht en installatieruimte te besparen.